“Kind zwaargewond na val door schooldak in Rosmalen”, staat in de krant. Een jongen (10 jaar) is aan het voetballen als de bal op het dak van een school belandt. De jongen klimt op het dak om de bal te halen en valt daarbij door een lichtkoepel naar beneden. De veiligheid op het dak van scholen is een thema dat meegenomen moet worden in het beheer en onderhoud van de schoolgebouwen. In de praktijk blijkt dat het aanpakken van dit thema vaak nog onvoldoende is. Accretio en De Zevenster, een samenwerkingsverband tussen 21 scholen, hebben dit onderwerp sinds vorig jaar in de breedte opgepakt.
Publicatie in Schoolfacilities
Bekijk hier het hele artikel
Dit artikel is gepubliceerd in Schoolfacilities, maart 2017. En is in samenwerking met Accretio / Florion tot stand gekomen.
“We hebben gelukkig geen voorbeelden dat het mis is gegaan, en dat willen we graag zo houden…” Dat dacht Wim Lengkeek, sr. beleidsadviseur Huisvesting van Accretio. Daarom is Accretio in 2016 gestart met een inventarisatie van de veiligheid op daken. Dit wordt gedaan door Vlindar, het adviesbureau gespecialiseerd in veilig werk op hoogte.
“Wat blijkt,” vertelt Lengkeek naar aanleiding van de resultaten, “een aantal aangebrachte systemen uit het verleden zijn onveilig. Gebakken lucht. Zonde. Dit moeten we in de toekomst voorkomen.”
“Een aantal systemen blijken onveilig”
“We hebben geconstateerd dat er gebreken waren,” vult Harm Jonker, facilitair medewerker van Accretio, aan. “Het materiaal is op zich wel deugdelijk, alleen het werkt niet in combinatie met elkaar. Zo hebben we op een aantal van onze gebouwen ankersystemen.
Hier hoort een harnas en leeflijn bij (de PBM-set), maar we kwamen erachter dat er bijvoorbeeld een set voor verticaal in plaats van horizontaal gebruik bij zat. Of dat de leeflijn te lang was. Dat zou kunnen betekenen dat iemand, bij een val, niet op tijd wordt gestopt en alsnog op de grond kan vallen.”
Welke veiligheidsmaatregelen passen bij scholen?
“We hadden vele vragen rondom veiligheid op hoogte,” stelt Jonker. “Naast de inventarisatieronde, willen we ook weten of dat wat we hebben wel voldoet aan de wet. Is alles conform regelgeving ingericht? En welke maatregelen passen bij onze scholen?” Accretio heeft dit na de risico-inventarisatie en -evaluatieronde van Vlindar helder in beeld.
“Ook hebben we in een Plan van aanpak duidelijk wat voor maatregelen we nog kunnen nemen.” Lengkeek zegt: “We gaan nu naar een modus toe waarin veiligheid steeds serieuzer genomen wordt. We hebben onze scholen aangeschreven dat er geen kinderen of personeel op het dak mogen komen. Het lijkt logisch, maar als er niet bij nagedacht wordt, gebeurt het zomaar. Bijvoorbeeld een bal van het dak halen. De meester pakt wel even een laddertje… Dit is duidelijk gecommuniceerd: dat doen we niet meer.”
De zachte kant van veiligheid
“We hebben protocollen opgesteld en dat is stap één. De praktijk op scholen leert ons dat niet alleen professionals op de daken komen. We willen het gemak waarmee het dak betreden wordt temperen en we willen dat de alertheid toeneemt.”
Uit de statistieken blijkt dat de meeste arbeidsongevallen veroorzaakt worden door verkeerd gebruik van de aanwezige voorzieningen. Het is de taak van de werkgever hier aandacht voor te hebben. Vanuit het oogpunt van goedwerkgeverschap, maar ook om aansprakelijkheid na een ongeval te voorkomen. Er kunnen maatregelen genomen worden door bijvoorbeeld persoonlijke veiligheidsmiddelen beschikbaar te stellen, trainingen te geven of op locatie veiligheidsvoorzieningen te installeren die de werknemer moet gebruiken en hier toezicht op te houden.
Lengkeek: “Gedrag, mentaliteit, opvoeding, dus de ‘zachte’ kant van veiligheid is ook belangrijk. We willen veiligheid compleet inrichten. Dus naast het nemen van concrete veiligheidsmaatregelen, zoals hekwerken of veiligheidssystemen, gaan we hierover ook een beleidsstuk schrijven om het thema breder te ondersteunen. Alles nemen we mee.”
“Veiligheid op het gebouw hoort in een breed rijtje van wat er allemaal op orde moet zijn op en rond een gebouw. Inzicht in de status van alle inspecties zijn daarbij ook noodzakelijk. We willen dit in één centraal systeem kunnen monitoren, zodat we grip houden.”
Beheer in eigen hand nemen
De veiligheidsvoorzieningen op de schoolgebouwen van Accretio zijn in het verleden versnipperd aangebracht. Dat komt doordat het beheer eerst in handen van verschillende gemeenten was.
Lengkeek: “Veiligheid in en op het gebouw hoort er gewoon bij. In 2015 kwam het beheer bij ons als scholengemeenschap te liggen. Vanuit het bestuur willen we dat onze scholen er goed bij staan, want het gebouw draagt bij aan goed onderwijs.”
“Veiligheid, ook óp het gebouw hoort er gewoon bij”
Jonker: “Nu we alles in beeld hebben, kunnen we het veilig werk op onze gebouwen meenemen in onze begrotingen en MJOP en kunnen we verdere stappen maken om het veilig werk op de daken te regelen.”
Lengkeek: “De regelgeving voor werken op hoogte wordt ook steeds strenger. Dat is een van de redenen om er actiever mee aan te slag te gaan. Maar ik wil me daar niet achter verschuilen, want ook op daken moet veilig gewerkt kunnen worden. Dat is gewoon onze verantwoordelijkheid en daar moeten we en doen we dus wat mee.”
