Bij het kopen van een product wil je er zeker van zijn dat het voldoet aan de wettelijke verplichtingen. Dit geldt natuurlijk helemaal voor veiligheidssystemen, waar je leven letterlijk aan vast kan hangen. Wordt dit geregeld in de norm voor valbeveiliging?
In een norm staan technische specificaties en testmethoden voor producten, processen of diensten. Binnen Europa worden normen gebruikt om op een gestandaardiseerde manier te kunnen toetsen of iets (b.v. een product) voldoet aan de wet. Voldoet een product aan een geharmoniseerde norm, dan mag men er vanuit gaan dat dit product dus ook aan de wetgeving in alle EU-lidstaten voldoet. Is er geen harmonisatie? Dan kan het zijn dat de norm niet compleet is, of dat er per land nog verschillende eisen gesteld worden.
De norm EN 795:2012 is in december 2015 geharmoniseerd. De voorganger EN 795:1996 is hiermee vervallen.
Voldoen aan de norm EN 795:2012 biedt nog geen garantie
Maar… Bij de nieuwe publicatie is de waarschuwing opgenomen dat voor type A, C en D de harmonisatie niet geldt. De indeling van de typen verankeringen zijn als volgt:
- Type A: Enkelvoudige ankerpunten
- Type B: Mobiele ankerpunten
- Type C: Kabelsystemen
- Type D: Railsystemen
- Type E: Doodgewicht ankers
Dit houdt in dat de norm voor enkelvoudige ankerpunten, kabel- en railsystemen onvoldoende is om te bepalen of de producten aan de wet voldoen en mag er dus geen CE-keurmerk op staan. Bij aanschaf van deze producten kan er dus niet vertrouwd worden op een CE-keurmerk. Aanvullende controle onder andere op basis van de Verordening Bouwproducten (CPR) is dus noodzakelijk.
Geen CE-keurmerk en dus zelf opletten!
Dat er geen CE-keurmerk mogelijk is, betekent dat fabrikanten en leveranciers zelf bepalen welke testen ze uitvoeren op hun product. Pas bij een ongeval is er handhaving door de wetgever mogelijk, tot die tijd kan zelfs een stoeptegel met een oog erop als ankerpunt worden verkocht. De primaire aansprakelijkheid komt bij een ongeval eerst bij de eigenaar of werkgever te liggen. Het is maar de vraag of het dan lukt de schade te verhalen op de leverancier.
Is valbeveiliging dan wel te vertrouwen?
Door de harmonisering van de norm in december 2015 dragen de technische wijzigingen (waarvan een deel hieronder in het kader is benoemd) bij aan een hoger veiligheidsniveau. Ook is er nu duidelijkheid hoe er getest moet worden voor gebruik door meer dan één persoon. Voor de verankeringstypes die niet geharmoniseerd zijn (dus A, C en D: enkelvoudige ankerpunten, kabel- en railsystemen) geldt dat degene die ze aanschaft zélf moet bepalen of ze veilig zijn of niet. Hoe dat gedaan kan worden leggen we in dit artikel uit en natuurlijk kan Vlindar u daarbij ook helpen. Neem daarvoor contact met ons op.
Vlindar is Commissielid van de NEN werkgroep Valbescherming. Als lid zetten wij onze specialistische kennis in voor de totstandkoming en ontwikkeling van normen, met als doel innovatie en kwaliteitsborging op het gebied van veilig werken.
Belangrijkste wijzigingen in de geharmoniseerde EN 795 (2012) in december 2015:
- Verplicht om ook gebiedsbegrenzingssystemen te testen voor een val. Dit is gedaan om rekening te houden met voorziene gebruikersfouten.
- Er is een separate test opgesteld voor het gebruik door meerdere personen. Testen voor meerdere personen staan in de norm CEN/TS 16415. Let op dat ook bij de ankers die wél CE gecertificeerd zijn, dit nog steeds alleen maar voor één persoon geldt. De CEN/TS 16415 is immers niet een geharmoniseerde norm.
- Er is verschil gemaakt tussen ankers met metalen- en met kunststofonderdelen. Deze laatste moeten nu aan hogere eisen voldoen in verband met het verouderingsproces bij dit soort materialen.
Extra informatie over normen:
Verdere uitleg bij de NEN.
Publicatie van de lijst met geharmoniseerde normen.
Het handboek over Europese productwetgeving, de Blue Guide.
